CEO ngân hàng: hiểm nguy... vừa vừa

CEO nhà băng chạy nói quanh thời gian gần đây, khi làn sóng M&A trong lĩnh vực tài chính - nhà băng trổi dậy cũng là thời điểm các ngân hàng tuần tự thay giám đốc điều hành (CEO). Nhưng điều đáng nói là, CEO của các nhà băng chạy nói quanh. Eximbank là một tiêu biểu, chỉ trong 7 tháng qua, nhà băng đã 3 lần thay CEO. Hao hao, VietA Bank cũng không dưới 2 lần thay CEO trong năm qua. Sắp tới đây, đến lượt một số nhà băng quy mô vừa và nhỏ khác cũng thay “tướng”. VIB đã trải qua 4 đời CEO trong vòng 2 năm. Riêng trong 9 tháng đầu năm 2013, nhà băng này thay đến 3 lần. Trước hết là bà Dương Thị Mai Hoa từ nhiệm vào tháng 1/2013. Sau đó, vào tháng 5/2013, bà Đàm Bích Thủy từ ANZ sang ngồi vào chiếc ghế CEO của nhà băng. Nhưng chỉ 4 tháng sau đó, bà Thủy cũng từ chức và ông Hàn Ngọc Vũ, đang là chủ toạ HĐQT, phải trở về vị trí giám đốc điều hành. Ở Techcombank, dù không đổi thay nhiều nhưng nhà băng này được xem là đang gặp khó khăn trong việc kiếm CEO thay thế. Vị trí CEO được chuyển giao từ ông Nguyễn Đức Vinh sang ông Simon Morris (người Anh). Đến tháng 8/2013, ông Morris cũng nhường lại chiếc ghế này cho ông Đỗ Tuấn Anh, một thành viên HĐQT của ngân hàng. Trên thị trường đang có thông báo một lãnh đạo của Eximbank sẽ về làm tổng giám đốc của VietBank, cho dù trong thời gian qua, nhà băng này đã thay CEO. Trước đó, Navibank thay CEO và người đương thứ là bà Trần Hải Anh… Có thể nói, làn sóng thay tướng của ngành ngân hàng đã và đang diễn ra rầm rộ kể từ sau mua ĐHCĐ năm nay. Tuy nhiên, điều đáng nói là, các CEO mới của ngân hàng này lại là người cũ của nhà băng khác. Navigos Search vừa ban bố dữ liệu về nhu cầu tuyển dụng trong quý I/2014. Theo đó, có 5 ngành có nhu cầu tuyển dụng nhân sự cấp cao nhiều nhất, bao gồm sinh sản (chiếm 22%), nhà băng, tài chính, bảo hiểm (gần 16%); công nghệ thông báo (7%); kỹ thuật và ngành hàng tiêu dùng (6%). Theo Navigos Search, trong quý II, các ngành nhà băng, tài chính, bảo hiểm, sinh sản, công nghệ thông báo có thể đấu là những ngành nhận được nhiều đề nghị tuyển dụng nhất. Nhưng nhân sự cấp cao trong lĩnh vực nhà băng vẫn được cho là khan hiếm. Một trong những lý do để thay thế CEO là khi kết quả kinh dinh không thỏa mãn được HĐQT và cổ đông. Tuy nhiên, trước diễn biến của thị trường với nhiều khó khăn và thách thức như giờ, không phải thuyền trưởng mới nào cũng có thể tạo được đột phá trong kinh doanh. Trái lại, kết quả dưới sự điều hành của người mới có khi còn thấp hơn trước đó. Lợi nhuận thấp, thù lao vẫn lớn Việc thay CEO của các nhà băng đều có một điểm chung là được thực hành trong bối cảnh tình hình kinh dinh không mấy khả quan. Lợi nhuận trước thuế của Techcombank giảm 13,7% trong năm 2013, trong khi năm trước đó giảm tới 75,9%. Còn ở VIB, lợi nhuận trước thuế năm ngoái chỉ bằng khoảng 11,5% so với năm 2012. Tại Eximbank, lợi nhuận đạt được của năm 2013 giảm gần 50% so với năm trước đó và chỉ hoàn thành 28% kế hoạch. Trên thực tế, thay CEO cũng là chuyện thường nhật khi kết quả kinh doanh không thỏa mãn được HĐQT, nhưng chính việc đổi thay liên tục lại khiến cho hoạt động của ngân hàng không ổn định và dẫn đến kết quả kinh dinh kém hơn. Thế nhưng, thù lao (thưởng) của lãnh đạo cấp cao trong ngành ngân hàng vẫn là con số đáng mong ước của nhiều người. Southern Bank là tiêu biểu khi lợi nhuận đạt được năm qua chỉ 18 tỷ đồng trước thuế, nhưng thù lao HĐQT, Ban kiểm soát chiếm đến 14 tỷ đồng. Trong đó, chi cho HĐQT là 13,01 tỷ đồng và chi cho Ban kiểm soát là 1,16 tỷ đồng. HĐQT của Southern Bank hiện có 9 người, như vậy, trung bình mỗi thành viên trong năm 2013 lĩnh tới 1,44 tỷ đồng lương, thưởng. Nhưng đó chưa phải là mức “khủng”. Tại ĐHCĐ của một nhà băng vừa mới diễn ra, giải đáp thắc mắc của cổ đông vể mức thù lao cao của các thành viên HĐQT, Ban kiểm soát, lãnh đạo ngân hàng này thẳn thắn cho rằng, mức thù lao mà HĐQT đề nghị thông qua cho năm 2014 là 14 tỷ đồng thật ra không cao nếu so với nhà băng khác. Theo lãnh đạo này, có CEO của nhà băng khác nhận mức lương đến 6 - 7 tỷ đồng/năm. Maritime Bank cũng trình ĐHCĐ phê chuẩn mức thù lao HĐQT 13 tỷ đồng trong năm 2013 và kế hoạch 15 tỷ đồng cho 2015. Trong khi, lợi nhuận thu về của ngân hàng này sụt giảm mạnh trong những năm gần đây, chỉ đạt vài trăm tỷ đồng, thay vì trên 1.000 tỷ đồng trước đó. Vấn đề thù lao HĐQT, Ban kiểm soát được đông đảo cổ đông quan hoài trong mùa ĐHCĐ năm nay, bởi nhiều ngân hàng nói không với cổ tức, trong khi thù lao HĐQT vẫn lên đến hàng chục tỷ đồng. Trong quá trình tái cấu trúc hệ thống ngân hàng, các NHTM đang đặc biệt chú ý đến vấn đề tái cấu trúc nhân sự với nội dung căn bản là giảm thiểu những nhân viên yếu kém, chất lượng thấp, tuyển dụng và lóng nguồn nhân công chất lượng cao với những ưu đãi về lương, cũng như một số chế độ chính sách. Đó cũng là lý do tại sao nhân sự cấp cao trong ngành nhà băng ngày một “đắt” giá. Theo một chuyên gia trong lĩnh vực tài chính - nhà băng, hiện mức lương của một giám đốc điều hành nhà băng thương mại trong nước phổ quát ở mức 200 đến 300 triệu đồng/tháng. Tuy thế, nguồn nhân công chất lượng cao vẫn không đủ đáp ứng nhu cầu của thị trường và khả năng thời kì tới, làn sóng đổi thay CEO lĩnh vực này sẽ diễn ra mạnh mẽ khi các vụ sáp nhập, thống nhất trong ngành lên cao trào. Thùy Vinh