Nhà sạch thì mát...

Cửa sổ lưới mắt cáo đã hoen rỉ được đẩy lên hết cỡ để đón gió trời, nhưng cũng không thấm thía. Gần trưa, tàu đến ga đỗ đón khách và tránh tàu, dừng khoảng 15 phút. Hành khách tranh thủ xuống sân ga mua đồ ăn. Người mua gói xôi, kẻ nhai tạm cái bánh mỳ, thêm chai nước cho hạ hỏa. Tàu nối chuyển bánh. Mùi mồ hôi, mùi đồ ăn, tiếng quạt tay, tiếng than thở... Cứ thế quện lại. Rồi chẳng ai chịu đứng dậy vứt giấy gói xôi hay giấy lau miệng vào thùng rác ở đầu toa, mà ném luôn ngay cạnh chỗ ngồi. Chị nhân viên nhà tàu đi qua, nhắc khéo mọi người bỏ rác vào thùng, giữ giàng vệ sinh chung. Nhưng chẳng ai đáp lại. Tôn Vitek tuồng như cái nóng, cái bực dọc đang bị dồn nén. Chờ chị nhân viên đi khỏi, vị khách gần tôi chép miệng: Tàu thì sạch lắm ý mà cứ đòi người khác phải giữ gìn vệ sinh. Như được thể, vị khách khác nói thêm: Tôi đi tàu này từ ngày đứa út nhà tôi còn bé tí. Đến giờ vẫn cái toa xe đấy, vẫn hàng ghế đấy chẳng đổi thay gì cả. Thời đại nào rồi mà cửa sổ tàu hỏa vẫn dùng lưới mắt Ton Vitek cáo như thời chạy đầu máy hơi nước. Đúng là tàu bẩn, xập xệ và nhếch nhác thế này nên ít người có tinh thần giữ vệ sinh lắm. Các cụ bảo rồi, nhà sạch thì mát. Khi nhà mình sạch, khách đến nhà khắc phải có ý thức giữ vệ sinh thôi. Nghe câu chuyện của hai vị khách, tôi chợt nhìn lại toa tàu. Đúng là cũ kỹ và xập xệ thật. Thành tàu cáu bẩn, hoen ố những vết rỉ sét. Sàn tàu vẫn được lát một lớp gạch như gạch hoa những năm 90 của thế kỷ trước. Ghế gỗ mốc meo, ọp ẹp lắc lư theo những cú xóc lắc của tàu. Cái nhà vệ sinh ở đầu toa thì... Chắc chỉ dám bước vào một lần. Ngành Đường sắt đang có kế hoạch sơn lại ắt toa tàu cho đồng nhất một màu và đẹp hơn. Nhưng đấy mới chỉ là hình thức bên ngoài. Còn cơ sở vật chất bên trong mỗi toa tàu cũng rất cần sạch sẽ, hiện đại. Đương nhiên không thể trong một sớm một chiều có thể đổi thay ngay, nhưng chuyện giữ sạch sẽ toa tàu có thể làm được ngay. Một ngôi nhà sạch luôn bắt đầu từ gia chủ, chứ không phải từ khách đến nhà. Thiện Anh