Thông điệp mới từ chỉ số CPI thấp trong quý I-2014

Theo Tổng cục Thống kê, chỉ số CPI tháng 3 giảm 0,44% so với tháng 2.Đây là mức giảm sâu nhất trong vòng năm năm trở lại đây (tháng 3-2009 CPI cả nước giảm 0,17% so với tháng trước). Trước đó, chỉ số CPI tháng 1 tăng 0,69%, tháng 2 tăng 0,55% - mức tăng so với tháng trước thấp nhất trong vòng mười năm qua. Với kết quả này, CPI cả nước tháng 3 chỉ tăng 0,8% so với tháng 12-2013, mức tăng thấp nhất trong 13 năm qua và và tăng 4,39% so với tháng 3-2013, tức thấp xa so với CPI bình quân tăng 3,26% cùng kỳ trong 12 năm trước. Cũng theo Tổng cục Thống kê, GDP cả nước quý I-2014 tăng khoảng 4,96% so với cùng kỳ năm 2013 và là mức tăng cao nhất cùng kỳ của ba năm trở lại đây, với cả ba khu vực đều đạt mức tăng cao hơn mức tăng cùng kỳ năm trước: khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 2,37% (quý I-2013 tăng 2,24%); khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 4,69% (quý I-2013 tăng 4,61%); khu vực dịch vụ tăng 5,95% (quý I-2013 tăng 5,65%). Chỉ số sinh sản toàn ngành công nghiệp tháng 3-2014 ước lượng tăng 4,7% so với cùng kỳ năm trước. Như vậy, tính chung ba tháng đầu năm, chỉ số này tăng 5,2%, cao hơn mức tăng 5% của cùng kỳ năm 2013. Hơn nữa, mức tăng GDP khá cao này được ghi nhận trong khi vốn đầu tư của khu vực quốc gia chỉ tăng 0,4%, trong đó vốn từ ngân sách nhà nước đã thực hành trong quý I-2014, thậm chí giảm 2,3% so với cùng kỳ năm 2013. Động thái GDP tăng, trong khi chỉ số CPI và đầu tư từ ngân sách nhà nước thấp là sự hội tụ những tín hiệu vui và hiếm gặp trong thực tại kinh tế nước ta. Theo đó, bình thường, với “kịch bản truyền thống”, Việt Nam chỉ đạt tăng trưởng GDP cao khi chỉ số CPI và đầu tư công cũng tăng cao. Nhưng với động thái của các chỉ số như hiện nay, chừng như “cặp bài trùng” đó đã không còn khắn khít nữa. Cần khẳng định rằng, việc CPI tháng 3 giảm là ăn nhập quy luật cung-cầu, nhưng đốn không phải do giảm nhà tiêu dùng (vì tính chung ba tháng đầu năm, tổng mức bán buôn hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng cả nước ước tính đạt 701,4 nghìn tỷ đồng, tăng 10,2% so với cùng kỳ năm trước, loại trừ nguyên tố giá vẫn tăng 5,1%, tức cao hơn mức tăng của cùng kỳ hai năm trước); mặc dầu số lượng các doanh nghiệp dừng hoạt động nối gia tăng 9,6% so cùng kỳ. Trong khi đó, lượng cung tăng nhờ thời tiết thuận tiện cho phát triển rau xanh và lúa gạo được mùa; công tác dự trữ và lưu thông phân phối hàng hóa thị trường được cải thiện nhờ sự quan tâm chỉ đạo, hỗ trợ của chính quyền và các cấp, ngành, cũng như nhờ sự năng động và tăng cường khuyến mại, cạnh tranh của các doanh nghiệp và sự phát triển mạnh hệ thống siêu thị, chợ dân sinh, chuỗi điểm bán hàng. Ngoại giả, việc giảm thuế, lãi suất cho vay và các uổng thể chế do cải thiện môi trường kinh dinh trong phạm vi hội nhập và các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp vượt khó của nhà nước cũng đã và đang góp phần hăng hái tiết giảm tổn phí sản xuất, giảm giá hàng hóa và dịch vụ. Cho dù áp lực CPI cả năm 2014 sẽ tăng dần vào những tháng cuối năm, cả do độ trễ chính sách nới lỏng tiền tệ - tài chính và áp lực lạm phát ngoại nhập, cũng như gia tăng nhu cầu, hoạt động kinh tế cuối năm theo thông lệ; Song, chỉ số CPI khá thấp bây giờ tạo điều kiện thuận tiện cho giảm lãi suất cả huy động và cho vay để hỗ trợ doanh nghiệp, đồng thời vẫn duy trì lượng tiền huy động qua nhà băng. Đây còn được xem là biểu đạt thành công trong kìm nén lạm phát đích và bình ổn vĩ mô, mở ra thời kỳ kết thúc sự mặc định coi CPI cao như một căn bệnh kinh niên, cho phép chúng ta có thể vừa đạt tốc độ tăng trưởng khá cao, vừa duy trì được mức CPI và đầu tư từ ngân sách nhà nước thấp, tạo điều kiện ổn định kinh tế vĩ mô và cải thiện mức sống thực tại của người dân. Thành tựu mới này cần được duy trì như là nhiệm vụ và phương thức phát triển mới, là kỳ vọng và thông điệp mới của năm 2014. TS NGUYỄN MINH PHONG